محمد بقایی – فرزند محمد حسن وخدیجه – در دومین روز سال ۱۳۱۲ ، خورشیدی ، در خانواده ای متدین و صمیمی در بیدخت ، از توابع گناباد متولد شد.
محمد ، تحت تربیتی اسلامی پرورش یافت و دوران کودکی ونوجوانی را که پشت سرگذارد، شغل بنایی را برای خود اختیار کرد. او از نعمت سواد ، محروم بود.
مهمترین خصلت او به گفتهی دوستش ، محمد علی میری ، «ایمان قوی ، توأم با آگاهی و شعور» بود. پیوسته مشغول تسبیح و ذکر حضرت حق و عاشق امامت و مطیع ولایت بود. دوستش، همچنین میگوید:« قطرات اشک شهید را در دعاهای کمیل حضرت علی (ع)، هرگز از یاد نمیبرم. ایمان، او را راه میبُرد؛ و خط مشی او یک خط مشی الهی و ایمانی بود و این تحت تأثیر مسائل انقلاب بود. شهید در زمینهی عقاید انحرافی و ضد انقلابی ، حتی از طلبهها حساس تر بود؛ بالاخره با قرائت آیاتی از قرَآن ، فریادش را بر علیه عصیان وحاکمیت بلند میکرد وذره ای ترس در وجود ایشان ، در مسیر انقلاب واسلام وجود نداشت .
شهید در بیدخت جزو کادر انقلاب بود ومایه دلگرمی همه انقلابیون . حضورش در مسجد وعمران وساختن مدرسه علمیه وحسینیه وتعمیرات مسجد ومزار شهدا ، چشمگیر بود. محمد در عملیات والفجر ۳ ، در ایلام ، در منطقه کله قندی ، حمام میساخته و وقتی که به رزمندهها اعلام میکنند که نیرو نیاز داریم ، با باقیماندهی لشکر ، گردانی جور میکند وخودش هم تفنگی به دست میگیرد ودر نهایت ، در آن منطقه ، بر اثر ترکش خمپاره وسوختگی بدن به شهادت میرسد.
۱ . بقایی، محمد علی ، سرگذشت پژوهی ، صص ۵۷و ۵۱
۲ . بقایی ، عذرا، سرگذشت پژوهی ، ص۳
۳ . میری ، محمد علی، سرگذشت پژوهی ، ص۵۲
۴ . فرم اطلاعات آماری شهید